දුරු රටක සිට- අර්නස්ට් හෙමිංවේ

සරත් සමයේදී යුද්ධය දිගින් දිගටම පැවතියද අපි තවත් එයට නොගියෙමු. මිලානෝ නුවර සරත් ඍතුව දැඩි ලෙස ශීත වූ අතර ඉක්මනින් අඳුරු වැටිණි. අනතුරුව විදුලි පහන් දැල්විණි. වීදියේ සිට බලන විට පෙනෙන ආලෝකවත් ජනේල ප්‍රසන්න දසුනක් මවා පෑය. 

වෙළෙඳසල්වල පිටත දඩයම් කරන ලද සතුන්ගේ සිරුරු විශාල ප්‍රමාණයක් එල්ලා තිබිණි. නරින්ගේ ලෝම පිරුණු සම් මතුපිට හිම ධූලි තැවරී තිබූ අතර සුළඟට උන්ගේ වල්ගා සෙලවිණි. ඇතුළත හිස්, මුව මළ සිරුරු දරදඬු සහ බරැති ලෙස එල්ලී තිබුණේය. කුඩා කුරුල්ලන්ගේ සිරුරු සුළ‍ඟෙහි ඒ මේ අත වැනිණි. සුළ‍ඟෙන් උන්ගේ පිහාටු හැරිණි. එය ශීතල සරත් සමයක් වූ අතර කඳුකරයේ සිට සුළඟ හමා ආවේය. 

සෑම සවස් භාගයකම අපි සියලු දෙනාම ‍රෝහලට ගියෙමු. ගොම්මන් අඳුර අතරින් රෝහල වෙත ඇවිද ගෙන යාමට නගරය පුරා එකිනෙකට වෙනස් පාරවල් කිහිපයක්ම තිබිණි.  ඇල මාර්ග ඔස්සේ වැටුණු පාරවල් දෙකක් වූවද ඒවා දීර්ඝ විය. කෙසේවුවද, රෝහලට ඇතුළු වීමට නම් කෙනෙකුට ඇල මාර්ග මතින් වැටුණු පාලමකින් එතෙර වීමටම සිදු වූයේය. එවැනි පාලම් තුනක් තිබිණි. ඉන් එකක් මත ගැහැනියක් කර කරන ලද චෙස්නට් ගෙඩි විකුණුවාය. ඇගේ අඟුරු උඳුන ඉදිරිපිට සිටගෙන සිටින විට ගත උණුසුම් වූ අතර පසුව කර කරන ලද චෙස්නට් ගෙඩි සාක්කුවේ දමා ගත් විට ඒවායින් උණුසුමක් ලැබිණි.  රෝහල ඉතා පැරණිද මනරම්ද විය. ගේට්ටුවකින් ඊට ඇතුළු වන කෙනෙකුට මැදමිදුලක් හරහා ඇවිද ගොස් තවත් ගේට්ටුවකින් අනෙක් පැත්තට පිටවී යා හැකිය. මේ මැද මිදුලෙහි බොහෝ වේලාවට අවමංගල්‍ය උත්සව පැවැත්විණි. පැරණි රෝහලෙන් ඔබ්බෙහි පිහිටියේ ගඩොලින් ඉදිකරන ලද නව ක්‍රීඩාගාර ය. සෑම සවස් වරුවකම එහිදී හමුවන අපි ඉතා විනීත ලෙසත් එතැන කෙරෙන කාර්ය සම්බන්ධයෙන් දැඩි උනන්දුවකින් යුතුවත් අ‍ප‍ගේ තත්ත්වය දැඩි ලෙස වෙනස් කිරීමට සමත්යැයි කියන ඒ යන්ත්‍ර මත වාඩි වී සිටියෙමු.

මා හිඳගෙන සිටින යන්ත්‍රය වෙත පැමිණි වෛද්‍යවරයා මගෙන් ප්‍රශ්න කරන්නට විය: "යුද්දෙට ඉස්සර වෙලා මේ ඉලන්දාරියා මොනවටද වැඩියෙන්ම ආසා කළේ ? මොනවා හරි ක්‍රීඩාවක් ‍එහෙම කළාද ?"

"ඔව්. ෆුට්බෝල් ගැහුවා." මම පිළිතුරු දිනිමි.

"බොහොම හොඳයි. මින් පස්සෙ වෙන කවදාටවත් වඩා හොඳට ඔයාට ෆුට්බෝල් ගහන්න පුළුවන් වෙයි."

මගේ දණහිස නොනැවුණු අතර දණහිසේ සිට වළලුකර දක්වා පාදය බත්කෙණ්ඩකින් තොරව ඍජුව තිබිණි. යන්ත්‍රයේ අරමුණ වූයේ මේ දණහිස නැවීමත් එය රෝද තුනේ පාපැදියක් පදින විටෙකදී මෙන් ක්‍රියාත්මක කරවීමත්ය. එහෙත් තවමත් එය නොනැවිණි. දණහිස නවන තැනට ළඟා වූ විට යන්ත්‍රය ඉදිරියට තල්ලු වූවා පමණය. " ඕක හරි යයි. ඔයා වාසනාවන්ත තරුණයෙක්. ඔයාට සුපිරි ක්‍රීඩකයෙක් වගේ ෆුට්බෝල් ගහන්න පුළුවන් වෙයි." වෛද්‍යවරයා පැවසීය.

ඊළඟ යන්ත්‍රයේ සිටියේ සිඟිති දරුවෙකුගේ බඳු සිහින් අතක් ඇති මේජර්වරයෙකි. සම් පටි දෙකක් මැදින් තබන ලද ඔහුගේ අත වෛද්‍යවරයා විසින් පරීක්ෂා කරනු ලබන විට ඔහු මා වෙත ඇසක් වසා ඉඟි කරමින් කතා කළේය: "මටත් ෆුට්බෝල් ගහන්න පුළුවන් වෙයිද කැප්ටන්-ඩොක්ටර් ?" ඔහු ඉතා දක්ෂ කඩු සරඹ ක්‍රීඩකයෙකුව සිටි අතර යුද්ධයට පෙර ඉතාලියේ සිටි දක්ෂතම කඩු සරඹ ක්‍රීඩකයා විය.

පසුපස පිහිටි සිය කාර්යාල කාමරයට ගිය වෛද්‍යවරයා නැවත පැමිණියේ මේජර්වරයාගේ අත මෙන්ම සිහින්ව ගිය අතක ඡායාරූපයක් රැගෙනය. ඒ අත යන්ත්‍රයේ භෞත චිකිත්සක ප්‍රතිකාරවලට පෙර තිබූ අයුරුත් ප්‍රතිකර්මවලින් පසුව එය ඊට මඳක් විශාලව තිබූ අයුරුත් එහි දැක්විණි. මේජර්වරයා එම ඡායාරූපය සිය හොඳ අතින් අල්ලාගෙන ඉතා පරීක්ෂාවෙන් ඒ දෙස බැලුවේය. "තුවාලයක්ද?" ඔහු ඇසුවේය."කර්මාන්තශාලාවක වෙච්ච අනතුරක්," වෛද්‍යවරයා පිළිතුරු දුන්නේය.

"හරිම අපූරුයි. හරිම අපූරුයි." ‍කී මේජර්වරයා ඡායාරූපය නැවත වෛද්‍යවරයා අතට දුන්නේය.

"ඔයාට ප්‍රතිකාරය ගැන විශ්වාසයක් තියෙනවාද?"

"නෑ," මේජර්වරයා කීවේය.

මගේ වයසේම මෙන් වූ යෞවනයෝ තිදෙනෙක් දිනපතාම පැමිණියෝය. ඒ තිදෙනාම මිලානෝ නුවර වැසියෝය. ඉන් එක් අයෙකු ඉගෙන ගෙන තිබුණේ නීතීඥයෙකු වීමටය. දෙවැන්නා සිත්තරෙකු  වීමටද තුන්වැන්නා සොල්දාදුවෙකු වීමටද ඉටා ගෙන තිබිණි. අපේ ප්‍රතිකාර නිමවූ විට, සමහර විටෙක අපි ලා ස්කාලා ඔපෙරා රඟහල අසල වූ කෝවා අවන්හල වෙත ඇවිදගෙන ගියෙමු. අප සිවු දෙනෙකු වූ බැවින් අප ඇවිද ගියේ ‍කොමියුනිස්ට් පාලනයට යටත් කොටස මැදින් වැටී තිබූ කෙටි පාරෙනි. අප නිලධාරීන් වූ බැවින් මිනිස්සු අප පිළිකුල් කළහ. අප ඇවිද යන අතර, අසල වූ වයින් හලක සිට කිසිවෙක් කෑ ගැසුවේය, "නිලධාරීන් භංග වේවා !". ඇතැම්විටෙක තවත් තරුණයෙක් අප සමග යාමට පැමිණි අතර අපට ඔහුගේ මුහුණ වැසෙන සේ කලු පැහැති සේද ලේන්සුවක් බඳින්නට සිදු වූයේ ඔහුට නාසයක් නුවූ බැවිනි. ඔහුගේ මුහුණ ශල්‍යකර්මයකින් නැවත සෑදීමට නියමිතව තිබිණි. ඔහු යුදහමුදා ඇකඩමියෙහි සිට කෙලින්ම යුද පෙරමුණට ‍ගිය කෙනෙකු වූ අතර, පළමු වතාවට යුද පෙරමුණට ගොස් පැයක් ඇතුළත ඔහු තුවාල ලබා තිබිණි.  ඉතා පැරණි වැදගත් පවුලකින් පැවත ආ ඔහුගේ මුහුණ ශල්‍ය කර්මයකින් නැවත සාදනු ලැබූවද නාසය නිවැරදිව සෑදීමට ඔවුන්ට නොහැකි විය. පසුව දකුණු ඇමෙරිකාවට ගිය ඔහු බැංකුවක සේවය කළේය. එහෙත් මේ ඊට බොහෝ කලකට පෙර වූ අතර අනාගතයේ කුමක් වේදැයි අපි කිසිවෙකුත් දැන නොසිටියෙමු. අප දැන සිටියේ තවදුරටත් යුද්ධය දිගින් දිගටම පැවති බවත්, එනමුදු අප තවත් ඊට නොගිය බවත් පමණකි.

මුහුණෙහි කලු පැහැති ලේන්සුවක් බැඳගත් තරුණයා හැරුණු විට අප සියලු දෙනාටම එකම ආකාරයේ පදක්කම් ලැබී තිබිණි. පදක්කම් ලැබීමට තරම් කාලයක් ඔහු යුද පෙරමුණේ ගත කොට තිබුණේ නැත. නීතිඥයෙකු වීම පිණිස ඉගෙන ගත්, ඉතා සුදුමැලි මුහුණක් සහිත උස් තරුණයා විශේෂ අර්දිති බළකායේ ලුතිනන්වරයෙකුව සිටි අතර ඔහු සතුව  අප සතුව එක බැගින් පමණක් තිබූ වර්ගයේ පදක්කම් තුනක්ම විය. මරණය සමග දීර්ඝ කාලයක් ගත කොට තිබූ ඔහු මඳක් හුදෙකලා වූ ගතියක් පෙන්නුම් කළේය. අප සියලු දෙනාම හුදෙකලාව ප්‍රිය කළ අතර අප සියලු දෙනාම එක් කළ එකම සාධකය වූයේ අප සෑම සැන්දෑවකම රෝහලේදී එකට හමුවීම හැර වෙනකක් නොවේ. එසේ වුවද, වයින් හල්වලින් පෙරී එන ආලෝකය සහ ගීත රාවය මැදින්, පදික වේදිකාවල පොදිකන සෙනඟ තල්ලු කරමින් ඇතැම්විට වීදියට බසින්නට පවා සිදුවෙමින් නගරයේ අසීරු පෙදෙස් මැදින් කෝවා අවන්හල වෙත අඳුරේ ඇවිද යන විට, අප පිළිකුල් කළ ගැහැනුන්ට හා මිනිසුන්ට නොතේරුණු යමකින් අප බැඳී සිටින වග අපට දැනිණි.

අපි සියලු දෙනාම කෝවා අවන්හල තේරුම් ගෙන සිටියෙමු. ආඪ්‍ය සහ උණුසුම්, දැඩි දීප්තියෙන් ආ‍ලෝකවත් නොකළ, ඇතැම් විට ඝෝෂාවෙන් සහ දුමෙන් පිරුණු කෝවා අවන්හලෙහි මේසවල සෑම විටම තරුණියන්ද බිත්තියේ රාක්කවල චිත්‍රකතා පත්තරද විය. කෝවා අවන්හලෙහි සිටි තරුණියන් ඉතාමත් දේශප්‍රේමී වූ අතර, ඉතාලියේ සිට ඉතාම දේශානුරාගී ජනතාව අවන්හල්වල සේවය කළ තරුණියන් බව මම වටහාගෙන සිටියෙමි. ඔවුන් තවමත් එපරිදිම දේශානුරාගයෙන් යුතු යැයි මම විශ්වාස කරමි.

මුලදී මගේ සගයෝ මා ලද පදක්කම් සම්බන්ධයෙන් ඉතා විනීත ලෙස ප්‍රශ්න කළෝ මා ඒවා ලබා ගැනීමට කුමක් කළේදැයි විමසූහ. ඉතා සුන්දර භාෂාවකින් වැල්වටාරම් සහිතව ඒ සම්බන්ධයෙන් ලියා තිබූ ලියවිලි මම ඔවුන් පෙන්වීමි. එහෙත් ඒවායේ විශේෂණ පද සහ වැල් වටාරම් ඉවත් කළ විට එයින් සැබෑවටම කියැවුණේ මා ඒ පදක්කම් ලැබුයේ  මා ඇමෙරිකානුවෙකු වීම යන කාරණය නිසා පමණක්ය යන්නය.  එයින් පසුව ඔවුන් මා කෙරේ හැසිරුණු ආකාරය මඳක් වෙනස් විය. එසේවතුදු මම පිටස්තරයන් සමග වූ සතුරුකමෙහිදී ඔවුන්ගේ මිතුරා වීමි. මා ඔවුන්ගේ මිතුරෙකු වූවද මගේ පදක්කම් හේතු පාඨ කියැවීමෙන් අනතුරුව කිසි දිනෙක ඔවුන්ගෙන් එකෙකු වූයේ නැත. ඔවුන් පදක්කම් ලබා ගැනීම සඳහා කර තිබුණේ මා කළාට වඩා ඉතා වෙනස් වූ  ක්‍රියාවන්ය. මා තුවාල ලබා සිටියා සැබෑය. එහෙත් ඒ හදිසි අනතුරකින් බව සියලු දෙනාම දැන සිටියෝය. එහෙත් මම පදක්කම් එල්ලූ රිබන් පටි ගැන කිසි දිනෙක ලජ්ජා නොවීමි. ඇතැම් විටෙක අපගේ සැන්දෑ සාදයෙන් අනතුරුව පදක්කම් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන් කළ සියලු දේම මාත් කළ බව මම සිතෙහි මවා ගත්තෙමි. ‍එහෙත් වසා දැමූ වෙළෙඳසල් පසු කරගෙන ශීතල සුළඟින් පීඩිතව වීදිපහන් අසලින්ම යෑමට උත්සාහ දරමින් හිස් වීදි ඔස්සේ පෙරළා නවාතැනට ඇවිද යන විට මා එවැනි දේ කිසි දිනෙක නොකරන බව මම දැන සිටියෙමි. මා මිය යෑමට දැඩි ලෙස බිය වූවෙම් රාත්‍රියේ ඇඳෙහි හුදෙකලාව වැතිර මරණයට බියෙන් කල්පනා කරමින් හුන්නෙමි.

පදක්කම් ලබා තිබූ අනෙක් තිදෙනා දඩයම් උකුස්සන් මෙන් වූහ. කිසිදිනෙක දඩයමෙහි නොයෙදුණු අයට මා උකුස්සෙකු ලෙස පෙනෙන්නට ඉඩ තිබුණද මම උකුස්සෙක් නොවීමි. ඔවුහු තිදෙනා එය මැනවින් දත්තෝය. ඉදින් අප එකිනෙකාගෙන් සෙමෙන් ඉවතට පාවී යන්නට පටන් ගෙන තිබිණි. ‍එහෙත් යුද පෙරමුණේදී පළමු ද‍වසේම තුවාල ලැබූ තරුණයා දිගටම මගේ හොඳ මිතුරෙක් වූයේය. එයට හේතු වූයේ තමන් ක‍වරෙකු වේදැයි ඔහු ඒ වන විට නොදැන සිටීම ය. මා ඔහුට කැමති වූයේ ඔහු ඇතැම්විට උකුස්සෙකු බවට පත් නොවෙනු ඇතැයි මා සිතූ නිසාය.

ඉතා ශූර කඩු සරඹ ක්‍රීඩකයෙකු වූ මේජර්වරයා නිර්භීතබව ගැන විශ්වාස නොකළේ අප යන්ත්‍රවල වාඩිවී සිටින අතරතුර වැඩිපුරම කාලයක් ගත කළේ මගේ ඉතාලි ව්‍යාකරණ නිවැරදි කිරීමටය. මා ඉතාලි බස කතා කළ ආකාරය ගැන ඔහු මට ප්‍රශංසා කොට තිබූ අතර අපි ඉතා පහසුවෙන් එකිනෙකා සමග කතා කළෙමු. ඉතාලි භාෂාව ඉතා පහසු යැයි මට පෙනෙන බවත් ඒ ගැන එනිසා වැඩි උනන්දුවක් දැක්වීමට මට නොහැකි බවත් මම දිනක් ඔහුට කීමි. ඕනෑ දෙයක් කියන්නට ලේසිය. " ආ, ඔව්" මේජර්වරයා කීවේය. "ඇයි එහෙමනම් ඔයා ව්‍යකරණානුකූලව ඉතාලි කතා නොකරන්නේ ?" ඉදින් අපි ව්‍යාකරණානුකූලව කතා කරන්නට පටන් ගතිමු. ඒ හාම ඉතාලි බස කෙතරම් අසීරු දැයි මට වැටහුණු අතර මගේ සිතෙහි පළමුව නිවැරදි ව්‍යාකරණය ගොනු කොට නොගෙන ඔහු හා කතා කරන්නට මම බිය වීමි.

මේජර්වරයා නිරතුරුවම රෝහලට ආවේය. ඔහු යන්ත්‍ර ගැන විශ්වාසය නොතැබූ බව මට සක්සුදක් සේ පැහැදිලි වූවද රෝහලට ඒම ඔහු එක් දිනක්වත් වැරැද්දුවේ යැයි ‍‍මම නොසිතමි. අප කිසිවෙකුත් යන්ත්‍ර ගැන විශ්වාසය නොතැබූ  සමයක් වූ අතර මේ සියල්ල විකාරයකැයි ඔහු දිනක් කීවේය. ඒ දිනවල භෞත චිකිත්සක යන්ත්‍ර අලුත් ඒවා විය. ඒවා පරීක්ෂා කර බලන්නට යොදා ගත්තේ අපය. එය මුග්ධ අදහසකැයි ඔහු කිවේය. "මේකත් අනෙක් ඒවා වගේම සිද්ධාන්තයක් පමණයි". මම මගේ ව්‍යාකරණ පාඩම් කර නොතිබූ හෙයින් මා මුග්ධ, හදන්නට බැරි අවමානයකැයිද මට උගන්වන තමන් මෝඩයෙකැයිද ඔහු කීවේය. කුඩා මිනිසෙකු වූ ඔහු සිය පුටුවේ ඍජුව හිඳ සිය දකුණත යන්ත්‍රය තුළ ඔබාගෙන ඉදිරියෙන් වූ බිත්තිය දෙස බලා සිටියේය. අතට සවිකොට තිබූ සම් පටි උඩ පහළ ගියේය.

"යුද්දේ ඉවර වුණොත් ඊට පස්සෙ ඔයා මොකද කරන්නේ ?" ඔහු මගෙන් විමසීය. "ව්‍යාකරණානුකූලව උත්තර දෙන්න."

"මම ඇමෙරිකාවට යනවා."

"ඔයා බැඳලද ?"

"නෑ. ගිහින් බඳිනවා."

"තමුසෙ වගේ ගොනෙක්." ඔහු කීවේය. ඔහු ‍කෝප වූ බවක් පෙනිණි. "මිනිහෙක් වුණාම බඳින්න හොඳ නෑ."

"ඇයි සිංඤෝර් මේජර් ?"

"මට සිං‍ඤෝර් මේජර් කියන්න එපා."

"ඇයි ‍මිනිහෙක් බඳින්න හොඳ නැත්තේ ? "

" මිනිහෙකුට කසාද බඳින්න බෑ. මිනිහෙකුට කසාද බඳින්න බෑ." ඔහු කෝපයෙන් කීවේය. "ඒ මිනිහගෙ හැමදේම නැතිවෙනවනම්, තමන්ගෙ කසාදයත් නැතිවෙන තත්ත්වයකට මිනිහෙක් පත් වෙන්න හොඳ නෑ. ඒ වගේ තත්ත්වයකට පත්වෙන්න මිනිහෙක් ඉඩ තියන්න හොඳ නෑ. මිනිහෙක් හොයා ගන්න ඕනෑ එහෙම නැති නොවෙන දෙයක්."

හෙතෙම ඉතා කෝපාන්විතවද වේදනාවෙන් බරවද කතා කළේය. කතා කරන අතර ඔහු කෙලින්ම ඉදිරිය බලා ගෙන සිටියේය.

"ඒත් ඇයි අනිවාර්යයෙන්ම මිනිහෙක්ගේ කසාදය නැතිවෙන්නේ ?"

"ඒක නැති වෙනවා," මේජර්වරයා කීවේය. ඔහු සිටියේ බිත්තිය දෙස බලාගෙනය. අනතුරුව යන්ත්‍රය දෙසට නෙත් හෙලූ හෙතෙම සම් පටිවලට සවිකොට තිබූ සිය සිහින් අත ඉන් එළියට ඇද ගෙන ඉන් තම කලවයට තදින් පහරක් ගසා ගත්තේය. "ඒක නැති වෙනවා," ඔහු මහහඬින් කීය. "මාත් එක්ක තර්ක කරන්න එපා !" ඉන් අනතුරුව යන්ත්‍ර ක්‍රියාත්මක කළ හෙද සහායකයාට හෙතෙම අඬගැසීය " ඇවිල්ලා මෙන්න මේ මළදානෙ නවත්වලා දානවා."

සැහැල්ලු භෞත චිකිත්සක ප්‍රතිකාර සහ සම්බාහනය පිණිස ඔහු යාබද කාමරයට ගියේය. තමාට ඔහු‍ගේ දුරකථනය පාවිච්චි කළ හැකිදැයි ඔහු වෛද්‍යවරයාගෙන් අසනු මට ඇසිණි. ඔහු දොර වැසීය. ඔහු නැවත කාමරයට පැමිණෙන විට මම වෙනත් යන්ත්‍රයක හිඳගෙන සිටියෙමි. සිය හිස්වැසුමද සිරස්කයද පැළඳ සිටි හෙතෙම කෙලින්ම මා කරා පැමිණ මගේ උරැහිසට අත තැබීය.

"මට සමාවෙන්න," කී ඔහු සිය නිරෝගී අතෙන් මගේ උරැහිසට තට්ටු කළේය. "මම මෙච්චර සැරපරුෂ වෙන්න හොඳ නෑ. මගේ නෝනා ළඟදී මැරුණා. ඔයා මට සමාවෙන්න ඕනෑ."

"ඕහ්-" මා කීවේ ඔහු ගැන හටගත් අනුකම්පාවෙනි. "මට බොහොම කනගාටුයි."

ඔහු සිය යටි තොල සපමින් එතැන සිටගෙන සිටියේය. "ඒක බොහොම දරන්න අමාරු දෙයක්." ඔහු පැවසීය. "මට මගේ හිත හදා ගන්න බෑ."

ඔහු මා පසු ක‍රගෙන ජනේලයෙන් කෙලින්ම එළිය බලාගෙන සිටින්නට විය. ඉන්පසුව ඔහු  හඬන්නට පටන් ගත්තේය. "මට කොහොමත්ම මගේ හිත හදා ගන්න බෑ," ඉකියකින් ඔහුගේ උගුර සිර විණි. ඉන් අනතුරුව කිසිවක් දෙස නොබලා හඬමින් දෙකොපුල දිගේ රූරා වැටෙන කඳුළින් යුතුව තොල් සපමින් සොල්දාදුවෙකු මෙන් කය ඍජු කරගත් හෙතෙම යන්ත්‍ර පසු කරගෙන කාමරයෙන් පිටව ගියේය.

මේජර්වරයා තමන් යුද සේවයට නුසුදුසු බව ස්ථිරවම දැනගන්නා තුරුම ආවාහ කොට නොගත්, ඔහුගේ ඉතාමත් තරුණ බිරිය නියුමෝනියාවෙන් මිය ගොස් තිබුණු බව වෛද්‍යවරයා මට කීවේය. ඇය රෝගීව ගතකොට තිබුණේ දින කිහිපයක් පමණි. ඇය මිය යනු ඇතැයි කිසිවෙකු අපේක්ෂා කර නොතිබිණි.

මේජර්වරයා දින තුනක් යන තුරු රෝහලට නොපැමිණියේය. ඉන් අනතුරුව හෙතෙම සුපුරුදු වේලාවට නැවත පැමිණියේ සිය නිල ඇඳුමෙහි අත වටා පැලඳි කලු පැහැති පටියක්ද සමගිනි. ඔහු නැවත පැමිණෙන විට, යන්ත්‍ර මගින් ‍සුව වන්නට පෙර සහ සුව වීමට පසු දැක්වෙන තුවාලවල විශාල ඡායාරූප රාමු කොට බිත්තිය පුරා එල්ලා තිබිණි. මේජර්වරයා භාවිතා කළ යන්ත්‍රය ඉදිරිපිට වූයේ ඔහුගේ රෝගී අත බඳුව තිබී සම්පූර්ණයෙන්ම යථා තත්ත්වයට පත් කරන ලද අත්වල ඡායාරූප තුනකි. වෛද්‍යවරයා මේවා කොහෙන් සොයා ගත්තාදැයි මම නොදනිමි. මට සෑමවිටම වැටහුණේ මෙම යන්ත්‍ර පළමුවැනි වතාවට භාවිතා කරන්නේ අප බවයි. එහෙත් ඒ ඡායාරූප මේජර්වරයා තුළ වැඩි වෙනසක් සිදු කළේ නැත. ඒ ඔහු ජනේලයෙන් එළිය පමණක් බලාගෙන සිටි හෙයිනි.

අර්නස්ට් හෙමිංවේ (1899-1961)